بررسی ترکیبات شیمیایی و خصوصیات ضدمیکروبی روغن فرار گیاه رزماری به تنهایی و در ترکیب با لیزوزیم، علیه لیستریا مونوسیتوژنز

مقدمه و هدف: رزماری از خانواده نعناع و لیزوزیم به عنوان عامل ضد باکتری طبیعی در میکروب‌شناسی غذا مورد توجه می‌باشند. این مطالعه با هدف شناسایی ترکیبات و بررسی اثرات ضدلیستریایی روغن فرار رزماری به تنهایی و به صورت ترکیب بالیزوزیم جهت ارتقای اثرات ضدلیستریایی دو ماده مذکور و استفاده از نتایج حاصل از این بررسی به منظور تعمیم در مدل‌های غذایی و تبدیل این روش‌های آزمایشگاهی به روش کاربردی در خط تولید مواد غذایی در آینده صورت پذیرفت. مواد وروش‌ها: این یک مطالعه تجربی است که در سال 1388 در دانشگاه ارومیه انجام شد. پس از شناسایی گیاه رزماری، روغن فرار به روش تقطیر با آب استخراج و ترکیبات آن با دستگاه کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی شناسایی گردید. فعالیت ضد باکتریایی روغن فرار علیه لیستریا مونوسیتوژنز به تنهایی و به صورت ترکیبی با لیزوزیم در pH های 5، 6 و7 به روش رقت‌سازی میکروبراث بر اساس تعیین حداقل غلظت بازدارنده در سه بار، تکرار و محاسبه میانگین ارزیابی گردید. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از نرم‌افزار SPSS و آزمون آماری آنالیز واریانس یک طرفه تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها: 05/98 درصد ترکیبات روغن رزماری شناسایی گردید. ترکیبات اصلی شامل؛ آلفاـ پینن، 1 و 8ـ سینئول، وربنون، کامفر، بورنئول، 3ـ اکتانون، کامفن و لینالول بود. ممانعت از رشد روغن رزماری علیه باکتری در 5=pH بارزتر و حداقل غلظت ممانعت کننده برابر با 225 میکروگرم در میلی‌لیتر بود. حداقل غلظت ممانعت کننده در 5=pH برابر 640 میکروگرم در میلی‌لیتر و در7=pH ممانعتی دیده نشد. لیزوزیم تیمار شده با حرارت 80 درجه سانتی‌گراد در pHمذکور، حداقل غلظت بازدارنده را به 160 میکروگرم در میلی‌لیتر تقلیل داد. نتیجه‌گیری: روغن رزماری با ترکیب شیمیایی شناخته شده به تنهایی و به طور ترکیبی با لیزوزیم معمولی و تیمار شده علیه لیستریا مونوسیتوژنز ممانعت کننده می‌باشد. ترکیب لیزوزیم و به خصوص لیزوزیم تیمارشده با روغن رزماری، اثر ضد لیستریایی را افزایش می‌دهد.